Ga er maar eens aan staan: op een vrij kleine bouwplek een gebouw realiseren voor 3 opdrachtgevers en daarachter 20 hurende partijen, met allemaal verschillende wensen en belangen. Waarbij vooraf wél al bekend is dat de scholen zullen groeien, maar niet hoeveel. En dat het gebouw zo flexibel en toekomstbestendig moet zijn, dat wijzigingen in bedrijven die erin zitten geen enkel probleem is.

Co-design

Hoe pak je zo’n project aan? Hoe zorg je dat alle belanghebbenden blij zijn – en blijven – met het resultaat? Om goed in kaart te brengen hoe we dit het beste konden realiseren, organiseerden we diverse co-design sessies met alle gebruikers. Om het beoogde synergetische ‘cultuurhuis’ te realiseren, maakten we gebruik van drie hoofdelementen:

• Het samenstellen van een ‘gebruiksmachine’
• Het ontwerpen van een ‘dorp in het gebouw’, met als hoofdstraat de Aorta
• Het ontwerpen van optimale flexibiliteit

Gebouw als een ‘dorpsplein’

Het belangrijkste middel om dit te realiseren: we ontwierpen het LOC+ als een ‘dorp met straten, plekken en pleinen met een dak erboven’

De Aorta: de verbindende ‘hoofdstraat’

Het budget van het gebouw maakte een nuchtere hoofdopzet noodzakelijk; een doos van 50×120 meter, drie lagen hoog.

In deze doos ontwierpen we de Aorta: een hoofdstraat met vides tussen de drie hoofdentrees. Hij zorgt voor de verbinding tussen alle instellingen in het gebouw.

De maat ervan wordt bepaald door de hoeveelheid gebruikers, met als grootste maat: de aula voor de scholen. In de aorta worden de niveauverschillen in het gebouw met mooie royale trappen opgevangen waardoor het LOC een echt loopgebouw is.

Aan de aorta liggen alle ‘voordeuren’ van de diverse instellingen. Hij wordt doorkruist door een viertal vides waar alle gebruikers hun collectieve programma kunnen huisvesten. Deze combinatie van aorta, aula, zijstraten is een soort dorpsplattegrond in dit grote gebouw. Het vormt een mooie combinatie van grote en kleine schaal. Van collectieve ruimte en privéruimten voor de instellingen. Het geeft daarnaast een sterk karakter aan het gebouw waar Hardenberg en de gebruikers trots op zijn.

Flexibel gebouw

De Programma’s van Eisen van dit soort instellingen kunnen makkelijk wijzigen. Daarom moest het gebouw ook eenvoudig te veranderen zijn. De opzet van de constructie, installaties en looplijnen zijn zo ontworpen dat het een makkelijk aanpasbaar gebouw is. De gebruiksfase bewijst dat ook: zo is het gebouw ontworpen voor 1000 leerlingen, maar zijn het er nu 1800. En het werkt nog steeds goed.

Betrokken partijen

• Opdrachtgever t/m DO-fase: Stichting LOC +(Gemeente Hardenberg, Groene Welle, Alfa College)
• Realisatie: 2005-2007
• Architect: Juli Ontwerp
• Constructeur: Alferink-Van Schieveen bouwtechnisch adviesbureau
• Bouwbesluit en brandveiligheid: DGMR Raadgevende Ingenieurs BV
• Bouwkundig aannemer: Design & buildverband: Trebbe Bouw Oost & Noord BV
• Publicatie: Jaarboek NAI 2007
• Ontwerpteam: Pim van der Ven, Leen Kooman, Robert Platje, Jos Schäffer, Frank Aarsen, Erwin Verhoeve, Jack Bouwer, Bernd Upmeyer